طبق قانون ازدواج، بعد از جاری شدن خطبه عقد نکاح و ثبت آن در دفاتر رسمی، مرد موظف است که تمام هزینه همسر خود را پرداخت کند، به این مورد نفقه گفته می شود. البته در عقد موقت برای زن نفقه ای در نظر گرفته نشده است، مگر اینکه در هنگام انجام این کار، مرد تعهد کرده باشد که تمام هزینه زن را پرداخت کند.
هنگامی که مرد از پرداخت نفقه به همسر و فرزندان خود امتناع کند، زن می تواند برای مطالبه نفقه خود دادخواست تنظیم کند.
نفقه چیست؟
نفقه شامل مواردی مانند خوراک، پوشاک، مسکن و هزینه های درمانی است. همچنین داشتن خدمتکار به خصوص اگر زن در خانه پدری خدمتکار داشته باشد یا به علت مریضی توانایی انجام کار در منزل را نداشته باشد.
البته تمام این موارد به صورت مثال ذکر شده است، درواقع می توان بیان کرد که مرد موظف است تمام نیازهای متعارف زن را براساس شأن آن برآورده کند، حتی اگر زن از خود درآمدی داشته باشد، مرد باید هزینه های زندگی زن و فرزند خود را پرداخت و برای آسایش آنها تلاش کند؛ زیرا مسئولیت اصلی زندگی برای تامین نیازهای خانواده برعهده مرد است.
همچنین باید بیان کرد که در هر صورت پرداخت نفقه بر عهده مرد است، به این معنا که حتی اگر مرد از لحاظ مالی توانایی نداشته باشد، باید تلاش کند که بتواند هزینه زندگی زن را پرداخت کند. درواقع این طور نیست که فقط مرد پولدار وظیفه دارد که نفقه زن را پرداخت کند، مرد در هر وضعیت مالی قرار داشته باشد، موظف است که نفقه زن را پرداخت کند.
البته لازم به ذکر است که پرداخت نفقه شرایط ویژه ای دارد، برای مثال هنگامی که گفته می شود هزینه های بیماری زن باید از سوی مرد پرداخت شود، منظور این است بیماری های متعارف بوده و بیماری های غیرقابل درمان را شامل نمی شود.
همچنین در دوران عقد قبل از شروع زندگی مشترک شرایط پرداخت نفقه تفاوت دارد و با توجه به وضعیت زندگی افراد مشخص می شود، به این صورت که اگر مرد تعهد کرده باشد در زمان مشخص زندگی مشترک خود را شروع کند، نفقه برعهده مرد نخواهد بود. اما اگر زمانی مشخص نشده باشد و تلاشی هم برای تشکیل زندگی از سوی مرد صورت نگیرد و زن به صورت بلاتکلیف در خانه پدر باشد، می تواند از طریق وکیل طلاق نسبت به مطالبه نفقه اقدام کند.
برای آگاهی بیشتر مطالعه مقاله طلاق توافقی پیشنهاد می شود.
چگونگی میزان نفقه
در قانون ازدواج، میزان مشخصی برای نفقه همسر در نظر گرفته نشده است، براساس نیازهای مختلف زن و شأن او مشخص می شود. بنابراین اگر زن برای مطالبه نفقه خود اقدام کند، با بررسی های لازم از سوی دادگاه میزان نفقه زن تعیین خواهد شد. برای این کار باید شرایط زن کارشناسی شود و براساس اظهارات زوجین در این مورد تصمیم گیری صورت می گیرد و میزان نفقه مشخص خواهد شد.
تمکین چیست؟
همان طور که زن در برابر مرد وظایفی دارد، مطابق با قانون زن نیز در زندگی مشترک دارای وظایفی است که باید آنها را انجام دهد. برای مثال زن باید در خانه ای که مرد برای زندگی در نظر گرفته است، ساکن شود. همچنین خواسته های زناشویی که مرد از وی می خواهد را انجام دهد.
زمانی که زن در انجام وظایف خود کوتاهی کرده یا به طور کلی آنها را انجام ندهد، عدم تمکین اتفاق افتاده است، در این صورت به آن نفقه ای تعلق نخواهد گرفت.
بنابراین براساس قانون هنگامی که زن از ادای وظایف خود امتناع کند و به نوعی عدم تمکین داشته باشد، نفقه ای برای او وجود نخواهد نداشت و نمی تواند نسبت به آن درخواستی داشته باشد.
البته اگر زن بتواند ثابت کند که زندگی با مرد برای او ضررهای مالی، جسمانی و شرافتی دارد، مسئله عدم تمکین رد خواهد شد و مرد باید نفقه زن را به طور کامل پرداخت کند.
به طور کلی تمکین زن از مرد، از شرایط اصلی پرداخت نفقه است و اثبات شرایط مشروع برای عدم تمکین باید از سوی زن صورت گیرد تا به او نفقه تعلق گیرد.
نحوه مطالبه نفقه
هنگامی که در زندگی مشترک، یک مرد با وجود داشتن توانایی مالی، از پرداخت هزینه های زندگی امتناع می کند یا اینکه برای انجام تعهدات مالی تلاشی نمی کند، براساس قانون زن می تواند برای دفاع از حق خود و فرزندانش برای مطالبه نفقه خود اقدام کند.
بر این اساس باید یک دادخواست با توجه به دلایل و نیازهای زن برای دریافت نفقه تنظیم شود و در دفاتر الکترونیکی قضایی به ثبت برسد تا دادگاه خانواده برای آن تصمیم گیری کند و جلسه ای برای تعیین تکلیف نفقه و میزان آن مشخص شود.
پیشنهاد می شود برای مطالبه نفقه، از یک وکیل خانواده با تجربه استفاده شود؛ زیرا وکلای خانواده در این زمینه تجربه دارد و می تواند با تسلط بر قوانین مربوط به نفقه برای دریافت آن بهترین عملکرد را داشته باشند.
برای آگاهی بیشتر مطالعه مقاله ضرورت استفاده از وکلای خانواده پیشنهاد می شود.
ضرورت استفاده از وکیل خانواده
در هنگام مطالبه نفقه مانند سایر مسائل خانوادگی مواردی پیش می آید که استفاده از یک وکیل خانواده با تجربه ضرورت پیدا می کند. گاهی تنها با یک وکیل می توان مشکل خانوادگی خود را حل کرد؛ زیرا آنها به موارد حقوقی مربوط به خانواده آگاهی و تسلط کامل دارند، بنابراین پیشنهاد می شود برای این کار از وکلای خانواده باتجربه کمک بگیرد.
محبوبه حجتیان، وکیل پایه دادگستری در زمینه های مختلف حقوقی مانند طلاق غیابی، طلاق توافقی، مهریه، نفقه، اجرت المثل و سایر موارد مربوط به خانواده تعداد قابل توجهی از پرونده های قضایی را وکالت کرده است. در همین راستا موجب به نتیجه رساندن پرونده های مختلف و ایجاد کارکرد کاملا تخصصی در این عرصه شده است.
محبوبه حجتیان تمام موارد مربوط به مسائل خانواده مانند ملاقات فرزند، حضانت، ترک انفاق، تمکین و داوری را انجام می دهد.
در همین راستا شما می توانید با محبوبه حجتیان تماس گرفته و با راهنمایی وی در امور مربوط به خانواده تمام مسائل حقوقی خود را برطرف کنید.