هنگام بررسی پرونده های مختلف، بعد از اینکه رأی قطعی دادگاه صادر شود، در برخی از موارد اعاده دادرسی وجود دارد. البته اگر تجدید نظر خواهی و فرجام خواهی صورت نگرفته باشد.
درخواست دادرسی زمانی امکان دارد که دلیل، سند یا شاهدی جدید، برای پرونده مطرح شده باشد که می توان با توجه به آن رأی دادگاه را تغییر داد. به این صورت که با وجود آن کل روند پرونده را تحت تاثیر قرار داده شود.
برای مثال ممکن است کسی را به جرم قتل محکوم کرده باشند، بعد مشخص شود که مقتول زنده است، یعنی اینکه کسی به جرم قتل دستگیر و به قصاص یا پرداخت دیه محکوم شده باشد، بعد هنگام اجرای رأی متوجه شوند که اصلا قتلی صورت نگرفته یا قاتل کسی دیگری است، بنابراین کل روند پرونده، دوباره باید بررسی شود یا اینکه ممکن است هنگام برگزاری جلسات دادگاه، شاهدان، شهادت کذب داده باشند که بر رأی دادگاه تأثیر داشته باشد، در صورت اثبات دروغ شاهدان، می توان درخواست دادرسی مجدد داده شود.
یا اینکه عملی که از یک فرد سر زده، یک عمل مجرمانه نباشد، برای مثال کلاهبرداری انجام داده یا یک مالی را فروخته، این کار مجازات حقوقی دارد؛ ولی مجازات کیفری ندارد. مثلا یک نفر را به عنوان کلاهبردار معرفی کرده و به زندان انداخته اند؛ ولی موکل فرد متهم می تواند اعاده دادرسی داشته باشد. بر این اساس می توان بیان کرد عملی که فرد به آن متهم شده است، کلاهبرداری نبوده، یک رابطه قراردادی بوده است، یک مقدار پول را قرض گرفته یا یک ماشین را فروخته، رابطه ای کاملا قراردادی و حقوقی است و اصلا کیفری نیست، این مورد هم جزو مواردی است که می توان شامل درخواست دادرسی شود.
برای مجازات فراتر از بند قانونی نیز درخواست دادرسی وجود دارد، برای مثال اگر میزان زندانی برای یک نوع کلاهبرداری 10 سال باشد؛ ولی قاضی 12 سال زندان برای فرد کلاهبردار حکم صادر کرده باشد، به این نوع مجازات، مجازات فرا قانونی می گویند که در این موارد نیز می توان درخواست دادرسی مجدد صورت گیرد.
برای آگاهی بیشتر مطالعه مقاله علل افزایش روزانه پرونده های قضایی پیشنهاد می شود.
چگونگی اعاده دادرسی
اعاده دادرسی که در دیوان عالی کشور صورت می گیرد، می تواند توسط شخص متهم یا شاکی انجام شود. قانون گذار بیان نکرده که درخواست دادرسی برای چه شخصی است، فقط بیان کرده که هر یک از طرفین می توانند این کار را انجام دهند؛ ولی روند قانونی این است که شکایت را از محکومه علیه قبول می کنند و تنها شخصی که محکوم شده است، حق اعاده دادرسی دارد. به عبارتی دیگر می توان بیان کرد که درخواست دادرسی را فقط از شخصی که محکوم شده است، پذیرفته می شود، برای مثال کسی که تبرئه شده باشد، نمی تواند این کار را انجام دهد، تنها در مورد حبس، قصاص و بقیه موارد می تواند درخواست اعاده دادرسی داشته باشید.
اگر موارد و شواهد قابل بررسی و رسیدگی باشد، چنانچه شعبه تجدید نظر یا دادگاه بدوی تشخیص دهد که می توان بررسی دوباره را براساس مدارک یا شواهد جدید انجام داد، درخواست دادرسی مورد پذیرش قرار خواهد گرفت. به این صورت که پرونده های کیفری در دیوان عالی کشور و پرونده های حقوقی در آخرین شعبه ای که قاضی رأی صادر کرده، مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
زمان اعاده دادرسی
مهلت برای درخواست دادرسی بعد از اعلام رأی قطعی 20 روز خواهد بود. البته این مهلت در پرونده های کیفری خیلی ملاک نبوده و اگر بیشتر از آن باشد، باید درخواست را قبول می کنند؛ زیرا بحث قصاص و زندان است؛ ولی درباره موارد حقوقی این طور نخواهد بود، مهلت همان 20 روز خواهد بود.
صدور قطعی حکم
مرحله بعد از اعاده دادرسی این است که اگر درخواست قبول نشود، رأی قطعی، همان حکم قبل خواهد بود؛ اما چنانچه قبول شود، آن را به دادگاه هم عرض فرستاده تا از ابتدا دوباره رسیدگی انجام شود و پرونده در دست بررسی قرار خواهد گرفت.
برای آگاهی بیشتر مطالعه مقاله وکیل مدافع کیفری کیست و چه وظایفی دارد؟ پیشنهاد می شود.
تاثیر وکیل با تجربه در موفقیت دادرسی
وکیل پایه یک دادگستری ، هنگامی که درخواست دادرسی می دهد، می گوید دفاع انجام شده؛ ولی مورد قبول نشده است، این تفکر اشتباه است. نوشتن یک لایحه حرفه ای بسیار تاثیر بالایی در موفقیت و قبول درخواست بررسی مجدد پرونده دارد.
به طور کلی در اعاده دادرسی رأی قطعی و سلسله مراتب باید بررسی شود، چنانچه مدرک جدیدی پیدا شده، باید مورد بررسی قرار گیرد، بنابراین برخی نباید فکر کنند که وکیلی که دفاعیه می نویسد فقط برای اینکه اعاده دادرسی انجام شود، این کار را انجام می دهد، هیچ پرونده دست قاضی نخواهد رسید، فقط آرا و لایحه وکیل مورد بررسی قرار می‌گیرد. با توجه به اینکه چند قاضی از دادگاه بدوی و تجدیدنظر درباره آن نظر دادند، اصولا قضات اصل را بر این می گذارند که این روند صحیح است، به خاطر اینکه می توان موارد استثنایی را مطرح کرد.
موسسه حقوقی حجتیان به سرپرستی وکیل رسمی دادگستری محبوبه حجتیان اداره می شود که تمام موارد مربوط به مسائل خانواده مانند مهریه، نفقه، اجرت المثل، طلاق، ملاقات فرزند، حضانت، ترک انفاق، تمکین و داوری در این موسسه انجام می شود.
همچنین تمام موارد مربوط به اعاده دادرسی، تجدیدنظر و فرجام خواهی توسط موسسه حجتیان انجام می گیرد.
موسسه حقوقی حجتیان در سال 1389 شروع به کار کرده است. از زمان شروع به کار این موسسه تا به حال سرمایه این گروه اعتماد و اطمینان به موکلان کاردان و با تجربه است. در همین راستا موسسه حقوقی حجتیان بر خود می‌بالد که در تمام سال های فعالیت حقوقی خود پایبند به قسم خود بوده است. همچنین برای دفاع از موکلان و احقاق حق آنها، از هیچ تلاشی دریغ نکرده که نتیجه آن هم جز موفقیت و اعتبار این گروه حقوقی نبوده است.
شما می توانید با این موسسه تماس گرفته و با استفاده از کارشناسان امور حقوقی و وکلای با تجربه، تمام مسائل حقوقی خود را برطرف کنید.