در هنگام جاری شدن عقد نکاح وظایف مهمی برعهده مرد و زن گذاشته می شود، یکی از تعهداتی که مرد بر عهده دارد، پرداخت تمام هزینه های زندگی مانند خوراک، پوشاک، مسکن، وسایل زندگی است که در حقوق خانواده از آن تحت عنوان «نفقه زن» یاد می شود. این مورد زمانی برای مرد وظیفه تلقی می شود که زن در مقابل آن به وظایفی که بر عهده آن است، پایبند باشد و آن را به طور کامل انجام دهد.
از شرایط تعلق گرفتن نفقه زن می توان دائمی بودن عقد و تمکین کامل زوجه اشاره کرد.
قوانین نفقه زن چیست؟
برای حفظ حقوق زن و پرداخت نفقه آن، قوانین بسیاری در قانون خانواده برای آن در نظر گرفته شده است، مطابق با ماده 1106، در عقد دائم نفقه زن برعهده شوهر است و در ماده 1107 نفقه را شامل مواردی مانند مسکن، پوشاک، خوراک، هزینه های درمان و پزشکی می داند. همچنین در ماده 1108 بیان می کند که هرگاه زن بدون هیچ علت مشروع و محکمه پسندی از تمکین شوهر خودداری کند، به هیچ وجه به آن نفقه تعلق نخواهد گرفت.
میزان نفقه چقدر است؟
با توجه به توان مالی مرد و شأن اجتماعی زن، میزان نفقه برای آن در نظر گرفته می شود. به عبارتی می توان بیان کرد که نمی توان میزان مشخصی برای تمام زنان برآورد کرد؛ زیرا هر کدام شرایط زندگی خود را دارند. برای مطالبه نفقه، زن می تواند از طریق دادگاه آن را پیگیری کند. به این صورت که با تنظیم دادخواست که پیشنهاد می شود با کمک یک وکیل طلاق با تجربه این کار انجام شود، آن را در دفاتر خدمات الکترونیکی قضایی به ثبت برساند. سپس با سپری کردن مراحل قضایی و بررسی وضعیت زندگی خانوادگی زوجه توسط کارشناس رسمی دادگاه، میزان نفقه زن از سوی قاضی تعیین خواهد شود.
همچنین لازم به ذکر است که با مشخص شدن میزان نفقه، زوجین می توانند نسبت به آن اعتراض داشته باشند. در این صورت بعد از برگزاری جلسه تجدیدنظر و بررسی های لازم توسط کارشناس دادگستری، حکم نهایی اینکه میزان نفقه چقدر باشد، صادر خواهد شد.
تفاوت نفقه زن با نفقه فرزند
در هنگام مطالبه نفقه زن می تواند در هر زمان که بخواهد درخواست پرداخت نفقه را داشته باشد؛ ولی برای دریافت نفقه فرزند مدت زمان مشخص شده است که اگر از زمان آن بگذرد، نمی توان برای مطالبه آن اقدامی انجام داد.
نفقه زنان شاغل
با توجه به شاغل بودن اکثر بانوان جامعه، ممکن است برخی از مردان تصور کنند که دیگر نیازی به پرداخت هزینه های زندگی و هزینه های شخصی زن وجود ندارد، درصورتی که این طور نیست و مرد وظیفه دارد که تمام هزینه های زندگی، مسکن و هزینه های درمانی و شخصی، پوشاک زن و فرزندان خود را پرداخت کند. در ضمن براساس قانون زنان شاغل این اجازه را دارند درآمد خود را صرف هزینه های زندگی و هزینه های شخصی خود نکند، مگر اینکه خودش تمایل به انجام این کار داشته باشد، مرد نمی تواند آن را ملزم به این کار کند؛ زیرا پرداخت هزینه های زندگی برعهده مرد خانواده است.
برای آگاهی بیشتر مطالعه مقاله چگونگی دریافت نفقه از پدرشوهر پیشنهاد می شود.
نفقه در صورت خیانت
نفقه جز حقوق مسلم زن است که تا وقتی با شوهر خود زندگی کند و خانه را ترک نکند، همچنین تمام وظایف خود را انجام دهد و به طور کامل شوهر خود را تمکین کند، حتی در صورت اثبات خیانت، این حق از آن سلب نخواهد شد.
نفقه جزو حقوق اصلی زن محسوب می شود، مادامی که زن از شوهر تمکین کند و زندگی مشترک را ترک نکند، حتی با وجود اثبات خیانت وی از او سلب نمی شود.
نفقه در زمان عقد
وقتی بین زن و مرد عقد نکاح جاری می شود، ولی در خانه پدری زندگی می کنند، پرداخت هزینه های آن برعهده مرد نخواهد بود، مگر در زمانی که برای شروع زندگی مشترک تاریخ مشخص شده باشد و مرد اقدام به انجام این کار نکرده باشد. اگر زنی چنین شرایطی داشته باشد، باید این مورد را به اثبات برساند و برای دریافت از طریق دادگاه اقدام کند.
به عبارتی دیگر می توان بیان کرد که در هنگام جاری شدن عقد نکاح، زن و مرد وظایفی نسبت به یکدیگر دارند که باید به آن متعهد باشند. نفقه از سوی مرد در ازای تمکین زن در نظر گرفته می شود. بنابراین هنگامی که زن و مرد در دوران عقد هستند و خانه ای مشترک با هم ندارند و با پدر و مادر خود زندگی می کنند، مرد وظیفه ای برای پرداخت نفقه خود نخواهد داشت. البته اگر زمانی برای برگزاری مراسم و شروع زندگی مشترک مشخص شده باشد، اما زن همچنان در خانه پدری زندگی کند، مرد وظیفه دارد، تمام هزینه های زن را پرداخت کند.
نفقه بعد از طلاق
هنگامی که زن و مرد از یکدیگر جدا می شوند، اگر طلاق آنها به صورت رجعی باشد، به این صورت که حق رجوع داشته باشند، مرد موظف است که به مدت 2 تا 3 ماه نفقه زن را پرداخت کند. اما در سایر طلاق، زن نمی تواند برای پرداخت نفقه بعد از طلاق درخواست دهد. همچنین اگر زن و مرد به صورت توافقی تصمیم به جدایی گرفته و در مورد نفقه به این تصمیم رسیده باشند که بعد از طلاق (حدود چند ماه)، نفقه از سوی مرد پرداخت شود، مرد باید آن را بپردازد.
قوانین مربوط به پرداخت نفقه
در صورتی که مرد با توجه به شرایطی که دارد، از پرداخت هزینه های زن خودداری کند، مطابق با قانون برای پرداخت نفقه تصمیم گیری می شود.
البته اگر زن وظایفی را که در مقابل مرد دارد، انجام ندهد و درواقع عدم تمکین به وجود آید و مرد بتواند آن را اثبات کند، به زن نفقه ای تعلق نخواهد گرفت و نمی تواند درباره درخواستی داشته باشد.
برای آگاهی بیشتر مطالعه مقاله مطالبه نفقه پیشنهاد می شود.
ضرورت استفاده از وکیل برای مطالبه نفقه زن
در هنگام مطالبه نفقه مانند سایر مسائل خانوادگی مواردی پیش می آید که استفاده از یک وکیل خانواده با تجربه ضرورت پیدا می کند. گاهی تنها با یک وکیل می توان مشکل خانوادگی خود را حل کرد؛ زیرا آنها به موارد حقوقی مربوط به خانواده آگاهی و تسلط کامل دارند، بنابراین پیشنهاد می شود برای این کار از وکلای خانواده باتجربه کمک بگیرد.
محبوبه حجتیان، وکیل پایه دادگستری در زمینه های مختلف حقوقی مانند طلاق غیابی، طلاق توافقی، مهریه، نفقه، اجرت المثل و سایر موارد مربوط به خانواده تعداد قابل توجهی از پرونده های قضایی را وکالت کرده است. در همین راستا موجب به نتیجه رساندن پرونده های مختلف و ایجاد کارکرد کاملا تخصصی در این عرصه شده است.
محبوبه حجتیان تمام موارد مربوط به مسائل خانواده مانند ملاقات فرزند، حضانت، ترک انفاق، تمکین و داوری را انجام می دهد.
در همین راستا شما می توانید با محبوبه حجتیان تماس گرفته و با راهنمایی وی در امور مربوط به خانواده تمام مسائل حقوقی خود را برطرف کنید.