گاهی اوقات به علت بروز اشتباه در رأی، ممکن است نیاز به تجدید دادرسی باشد که به این فرآیند، اعاده دادرسی گفته میشود. اما باید توجه داشت که این عمل همواره امکانپذیر نیست و تحت شرایط خاصی انجام میشود. در این مقاله، به بررسی تمامی شرایط مربوط به اعاده دادرسی خواهیم پرداخت.
منظور از اعاده دادرسی مجدد چیست؟
فهرست محتوا
اگر بخواهید حکم صادره از دادگاه مورد بررسی دوباره قرار گیرد، این فرآیند به عنوان اعاده دادرسیشناخته میشود. به طور معمول، برای شروع این روند، وجود دلایل مشخصی ضروری است که به آنها جهات دادرسی مجدد اطلاق میشود.
باید در نظر داشت که به طور کلی، امکان بررسی مجدد پروندهها محدود است و معمولاً دعوا با یک بار رسیدگی خاتمه مییابد. اما در برخی مواقع، به ویژه زمانی که جلسه رسیدگی اولیه دارای خطا بوده است، یکی از طرفین ممکن است درخواست کند که پرونده دوباره مورد توجه قرار گیرد. در این موارد، لازم است که تمامی دلایل و مستندات مربوط به نیاز به اعاده دادرسی به طور واضح بیان شود. همانطور که اشاره شد، برای انجام این فرآیند، وجود جهات مشخص ضروری است که در ادامه به تفصیل به آنها خواهیم پرداخت.
شرایط و جهات مربوط به دادرسی و اعاده مجدد آن
برای این که یک شخص یا وکیلش قادر باشد در محاکمه درخواست بازنگری در فرآیند رسیدگی و رای صادره را ارائه دهد و به نوعی تقاضای اعاده دادرسی بدون آن که دادگاه آن را رد کند، پذیرفته شود، ضروری است که موارد و دلایل زیر وجود داشته باشد:
- در ابتدا باید گفت که حکمی که صادر شده، در واقع موضوع درخواست خواهان نبوده است. به عنوان مثال، خواهان خواسته است که وضعیت مالکیت یک ملک مشخص شود، در حالی که دادگاه به موضوع تخلیه ملک رای داده است.
- اگر در حکم صادره تناقضی مشاهده شود که نشاندهنده استفاده از قوانین و مقررات مختلف و متعارض باشد، این میتواند دلیلی برای اعتراض باشد. همچنین، چنانچه در همان دادگاه حکمی مشابه صادر شده باشد که به اشتباه بودن رای فعلی دلالت کند، این نیز میتواند مبنای درخواست تجدید نظر قرار گیرد.
- علاوه بر این، اگر مدارک و شواهدی که مبنای صدور حکم قرار گرفتهاند، نادرست یا جعلی باشند، مثلاً اگر حکم به دلیل وجود یک سند رسمی صادر شده باشد و بعداً مشخص شود که آن سند تقلبی بوده است، این موضوع میتواند مبنای درخواست اعاده دادرسی قرار گیرد.
- همچنین، دلایل و شواهد دیگری که نشاندهنده نادرست بودن حکم دادگاه است، میتواند شامل مواردی مانند شهادت دروغین شاهدان یا سوگند دروغ مدعی باشد.
برای آشنایی با روند دادرسی مجدد و شرایط و مراحل مرتبط با آن، توجه شما را به موارد زیر معطوف میسازم.
مطالب مرتبط: دلایل رد اعاده دادرسی
آشنایی با مراحل درخواست دادرسی مجدد
اگر رأیی از دادگاه صادر شده و قصد دارید درخواست رسیدگی مجدد را مطرح کنید، ضروری است که ابتدا یک دادخواست در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت کنید و در آن تقاضای اعاده دادرسی را ارائه دهید. پس از ارسال دادخواست به دادگاه، لازم است که دادگاه در مورد آن تصمیمگیری کند که این امر میتواند به یکی از دو شکل زیر باشد:
- با توجه به درخواست شما، ممکن است دادگاه بر اساس دلایلی که ارائه کردهاید، دوباره به پرونده رسیدگی کند. پس از بررسی کامل مدارک، ممکن است یا حکمی جدید صادر کند یا حکم قبلی را تایید نماید.
- در صورتی که دادگاه به درخواست شما رسیدگی کند و آن را نپذیرد، پرونده مجدداً مختومه اعلام خواهد شد و در این حالت، تصمیم رد درخواست به وسیله دادگاه صادر میشود.


اعاده دادرسی مجدد
تفاوت اعاده مجدد از لحاظ عام و خاص بودن
در دعاوی کیفری، دادرسی مجدد به طور کلی صورت میگیرد و لازم است که احکام کیفری به صورت قطعی صادر شده باشند. در مقابل، در دعاوی کیفری و حقوقی، اعاده به شیوه خاصی توسط رئیس قوه قضائیه انجام میشود. در حالی که اگر دعوا به شکل عمومی و کیفری باشد، دیوان عالی کشور به عنوان مرجع رسیدگی کننده عمل میکند و تنها شامل موارد خاصی میشود.
بنابراین، با توجه به توضیحات ارائه شده، واضح است که اعاده مجدد هم در زمینههای کیفری و هم در زمینههای حقوقی امکانپذیر است و این موضوع مطابق با قوانین آیین دادرسی کیفری و مدنی اجرا میشود.
مطالب مرتبط: پیامک اعاده دادرسی
مدارکی که برای درخواست اعاده دادرسی مجدد نیاز است
هر فردی که درخواست بررسی دوباره پرونده خود را دارد، باید تمام مشخصات خود را در دادخواست قید کند و همچنین مشخصات طرف مقابل را نیز درج نماید. علاوه بر این، لازم است حکم صادر شده از دادگاه را به همراه داشته باشد. دادخواست باید شامل اطلاعات دادگاهی باشد که حکم را صادر کرده است.
همچنین، دلیل درخواست دادرسی مجدد باید به وضوح بیان شود. نیازی نیست تنها یک دلیل ذکر شود؛ بلکه میتوانید تمام دلایل و مبنای خود را برای تقاضای اعاده را در متن دادخواست بگنجانید.
برای جلوگیری از ایجاد اختلال در روند قانونی، مهلتی برای ثبت درخواست دادرسی مجدد تعیین شده است. تمامی افراد باید در این مهلت مشخص، درخواست خود را ارائه دهند. برای افرادی که در ایران هستند، این مهلت بیست روز است و برای کسانی که در خارج از کشور قرار دارند، دو ماه در نظر گرفته شده است.
درخواست اعاده دادرسی مجدد با گروه وکلای حجتیان
در برخی مواقع، به علت وجود شواهد نادرست، ضرورت دارد که دادرسی دوباره انجام شود. برای این کار، باید تمامی مستندات و دلایل لازم برای بررسی مجدد فراهم گردد. همچنین، ممکن است نیاز باشد از قوانین و مقررات مختلف بهره بگیرید تا بتوانید مستندات کافی را در دادخواست خود ارائه دهید و از رد دعوی توسط قاضی جلوگیری کنید.
جمع بندی
اعاده مجدد دارسی به معنای بررسی دوباره پروندهای است که حکم نهایی برای آن صادر شده و این موضوع شامل پروندههای کیفری و حقوقی میشود. برای بهرهمندی از این امکان، ضروری است که دلایل و مستندات قابل قبولی ارائه دهید تا با رد دادخواست در دادگاه مواجه نشوید.
سوالات پایانی
منظور از دادرسی مجدد به صورت اصلی چیست؟
اگر به عنوان معترض به حکم صادره از سوی دادگاه، خواهان اعاده باشید، باید به صورت مستقل اقدام کنید که این فرآیند به عنوان دادرسی اصلی شناخته میشود.
آیا با از بین رفتن مهلت امکان اعاده مجدد وجود ندارد؟
نه، پس از پایان مهلت، امکان درخواست دوباره وجود ندارد مگر در شرایط خاص و با ارائه دلیل قانعکننده. به عنوان مثال، اگر شخصی به بیماری مبتلا شده باشد که مانع از ارائه درخواست تجدید دادرسی گردد.
مطالب مرتبط: وکیل اعاده دادرسی