طبق قانون، همه والدین وظیفه دارند از نظر مالی فرزندان خود را حمایت کنند. پدری که مراقبت روزانه از فرزند خود را ندارند، باید به مادر که این کار را انجام می دهد، نفقه فرزند را بپردازد.
نگهداری از کودک و نفقه فرزند چیست؟
نگهداری از کودک کمک مالی منظمی است که برای پرداخت به هزینه های زندگی او انجام می شود. همچنین مواردی مانند غذا، لباس، وسایل مدرسه و هزینه های آموزشی و درمانی و سایر نیازهای روزمره را پوشش می دهد. وقتی والدین کودکی از هم جدا می‌شوند، پدری که هر روز از کودک مراقبت نمی‌کنند باید با پرداخت نفقه از مادر که این مسئولیت را پذیرفته است، حمایت کند، خواه او را ببینند یا نبینند. پرداخت نفقه فرزند یک مسئولیت قانونی است، اگرچه مسئولیتی جدا از مسئولیت پدرانه است.
پرداخت نفقه فرزند از سوی مرد باید برای هر کدام فرزندان تا رسیدن به سن قانونی الزامی است، البته قانونی برای میزان سن آن مشخص نشده است، اگر بعد از رسیدن به سن قانونی دختر یا پسر، منبع درآمدی نداشته باشد، پدر خانواده وظیفه پرداخت هزینه های آن را با توجه به وضعیت مالی خود دارد. در ضمن اگر پدر توانایی پرداخت هزینه های فرزند را نداشته باشند، مانند نفقه همسر نبوده و مطابق با قانون ملزم به پرداخت نخواهد بود. همچنین در صورت داشتن پدربزرگ می توان با کمک یک وکیل حقوقی، برای دریافت نفقه فرزند اقدام کرد.
قانون نفقه فرزند
براساس ماده 1199 قانون مدنی، نفقه اولاد برعهده پدر است، پس از فوت او یا نداشتن توانایی مالی برعهده اجداد پدری او خواهد بود، اما اگر نزدیکان درجه یک پدری وجود نداشته باشند یا امکان پرداخت نفقه را برای آن نباشد، مادر وظیفه پرداخت تمام هزینه های فرزند را خواهد داشت. همچنین اگر مادر این توانایی را نداشته باشد یا اینکه فوت کرده باشد، وظیفه خانواده مادری فرزند است که هزینه های زندگی او را پرداخت کند.
برای آگاهی بیشتر مطالعه مقاله نفقه زن پیشنهاد می شود.
سن فرزند در پرداخت نفقه
در هنگامی که برای پرداخت نفقه فرزند، دادخواستی تنظیم می شود، میزان نفقه و سن فرزند جزو موارد مهم است که بسیار به آن توجه خواهد شود و دادگاه خانواده در این مورد نیز تصمیم گیری می کند. بر همین اساس وضعیت مالی پدر یا پدربزرگ میزان نفقه و نحوه پرداخت آن در نظر گرفته می شود.
سن فرزند نیز در نظر گرفته می شود و مشخص خواهد شد که تا چه زمانی می تواند پدر وظیفه پرداخت نفقه را دارد. البته اگر توانایی این کار را نداشته باشد، مانند پرداخت نفقه زن (حق قانونی زن است و به هیچ وجه منعی برای آن وجود ندارد، مگر در صورت عدم تمکین از سوی همسر)، از لحاظ قانونی ملزم به پرداخت آن نخواهد بود.
نفقه فرزند دختر
از آنجایی که دختران زودتر به بلوغ می رسند، نمی توان بیان کرد که نفقه آن تا سن 9 سالگی باید پرداخت شود، بلکه نفقه فرزند دختر همانند نفقه فرزند پسر تا سن 18 سالگی برعهده پدر خانواده است و اگر توانایی پرداخت هزینه های آن را نداشته باشد یا اینکه در قید حیات نباشد، در درجه اول خانواده پدری، سپس مادر او وظیفه پرداخت هزینه های آن را دارد. همچنین بعد از سن 18 سالگی، اگر فرزند توانایی پرداخت هزینه های خود را نداشته باشد، پدر نیز وظیفه پرداخت تمام هزینه های آن را دارد.
نفقه فرزند پسر
نفقه فرزند پسر همانند نفقه فرزند دختر تا سن 18 سالگی برعهده پدر خانواده است و در صورت نداشتن توانایی مالی یا مرگ پدر، خانواده پدری او باید هزینه های زندگی آن را پرداخت کنند. همچنین بعد از سن 18 سالگی، اگر فرزند پسر توانایی پرداخت هزینه ها و منبع درآمدی نداشته باشد، پدر نیز باید به آن کمک کند تا بتواند هزینه های خود را پرداخت کند. البته وظیفه ای از لحاظ قانونی ندارد، فقط در این مورد می تواند وظیفه پدرانه خود را انجام دهد.
نفقه فرزند بعد از طلاق
بعد از جدایی زن و مرد، در صورت داشتن فرزند، مرد مسئول پرداخت هزینه های زندگی فرزندان است. البته در صورت وضعیت نامساعد مالی پدر، مادر وظیفه پرداخت هزینه های آن را دارد و می تواند از طریق پدربزرگ یا مادربزرگ پدری برای مطالبه نفقه فرزند اقدام کرد.
همچنین بعد از فوت همسر، زن می تواند برای نفقه خود و فرزندانش با توجه به اموالی که دارد یا از طریق پدرشوهر برای گرفتن نفقه فرزندان خود اقدام کند.
ترتیب نگهداری از کودک مبتنی بر خانواده
ساده ترین راه این است که دو والدین بین خود به توافق برسند که چگونه نفقه فرزند پرداخت شود. این مورد به عنوان یک ترتیب نگهداری از کودک مبتنی بر خانواده شناخته می شود. با این حال، چنین ترتیبی از نظر قانونی الزام آور است، به این معنی که راه های قانونی برای پدر خانواده وجود دارد که در صورت عدم پرداخت هزینه های فرزند، می تواند آن را به چالش بکشد.
به این صورت که با کمک وکیل خانواده برای مطالبه نفقه دادخواست تنظیم می شود و بر این اساس مرد ملزم خواهد بود با توجه به توان مالی خود، نفقه فرزند را پرداخت کند، مگر اینکه قادر به پرداخت هزینه های فرزند خود نباشد و این مورد برای دادگاه به اثبات برسد.
بنابراین اگر والدین نتوانند به توافق برسند یا اگر توافق کردند، اما بعداً در عملی کردن توافقات با مشکل مواجه شدن، می توان با استفاده از وکیل مطالبه نفقه، برای دریافت آن نیز اقدام کرد.
زمان پرداخت نفقه فرزند
این مورد که هر چند وقت یک بار پرداخت نفقه انجام خواهد شد، به شرایط بستگی دارد، اما برای مثال ممکن است یک بار در هفته، یک بار در ماه یا چهار بار در سال باشد. برخی از والدین پرداخت‌ها را مطابق با دستمزد یا مزایایی که وارد حساب بانکی آنها می‌شود، سازماندهی می‌کنند. به طور کلی وقتی بین والدین توافقی در این مورد وجود نداشته باشد، دادگاه خانواده براساس توان مالی و وضعیت زندگی آن، تصمیم گیری می کند که میزان نفقه چقدر باشد.
ممکن است به صورت هفتگی، ماهیانه یا سالانه باشد یا هر زمان که والدین درباره آن به توافق رسیده اند، باشند.
چگونگی پرداخت نفقه فرزند
والدین می توانند پرداخت های خود را به صورت نقدی یا واریز به کارت اعتباری و یا چک انجام دهند. همچنین می توان بیان کرد که هیچ قانون یا شرایط خاص برای همه افراد وجود ندارد. این مورد کاملاً به والدین بستگی دارد تصمیم بگیرند نوع پرداخت چگونه باشد و پیشنهاد می شود از پرداخت نفقه صورت مالی داشته باشند.
برای آگاهی بیشتر مطالعه مقاله مطالبه نفقه پیشنهاد می شود.
ضرورت استفاده از وکیل برای مطالبه نفقه فرزند
در هنگام مطالبه نفقه فرزند مانند سایر مسائل خانوادگی مواردی پیش می آید که استفاده از یک وکیل خانواده با تجربه ضرورت پیدا می کند. گاهی تنها با یک وکیل می توان مشکل خانوادگی خود را حل کرد؛ زیرا آنها به موارد حقوقی مربوط به خانواده آگاهی و تسلط کامل دارند، بنابراین پیشنهاد می شود برای این کار از وکلای خانواده باتجربه کمک بگیرد.
محبوبه حجتیان، وکیل پایه دادگستری در زمینه های مختلف حقوقی مانند طلاق غیابی، طلاق توافقی، مهریه، نفقه، اجرت المثل و سایر موارد مربوط به خانواده تعداد قابل توجهی از پرونده های قضایی را وکالت کرده است. در همین راستا موجب به نتیجه رساندن پرونده های مختلف و ایجاد کارکرد کاملا تخصصی در این عرصه شده است.
محبوبه حجتیان تمام موارد مربوط به مسائل خانواده مانند ملاقات فرزند، حضانت، ترک انفاق، تمکین و داوری را انجام می دهد.
در همین راستا شما می توانید با محبوبه حجتیان تماس گرفته و با راهنمایی وی در امور مربوط به خانواده تمام مسائل حقوقی خود را برطرف کنید.