درخواست پابند الکترونیکی:
در خصوص اعطای آزادی مشروط به محکومان از طریق استفاده از پابند الکترونیکی، باید به شدت جرم طبق قوانین توجه شود. بر این اساس، طبق ماده ۶۲ قانون مجازات و تبصره ۲ آن (با اصلاحات سال ۹۹)، دادگاه می‌تواند با موافقت محکوم، مجازات حبس را تحت نظارت سیستم‌های الکترونیکی در یک منطقه مشخص اجرا کند. این امر در دو مورد زیر امکان‌پذیر است: مورد نخست: در جرایم تعزیری از درجه پنج تا هشت، مشروط به رعایت شرایط زیر:
الف – وجود عوامل تخفیف (موارد ذکر شده در ماده ۳۸ مانند رضایت شاکی، همکاری موثر در کشف جرم و…)
ب – قابلیت اصلاح مرتکب
پ – جبران خسارات یا ایجاد ترتیبات برای جبران آن
ت – عدم وجود سابقه کیفری موثر
مورد دوم: درباره حبس‌های تعزیری در درجات دو، سه و چهار
پس از گذشت یک چهارم از مدت حبس تعیین‌شده در حکم، محکوم می‌تواند از پابند الکترونیکی بهره‌مند شود.
مطالب مرتبط: وکیل کیفری تهران
شایان ذکر است که بر اساس ماده ۹ آیین‌نامه اجرایی مراقبت‌های الکترونیکی، هزینه استفاده از این تجهیزات به عهده فرد تحت مراقبت بوده و مطابق تعرفه، به صورت ماهیانه یا در صورت درخواست وی به صورت یکجا دریافت خواهد شد. با این حال، افرادی که قادر به پرداخت تمام یا بخشی از هزینه‌ها نیستند، به تشخیص سازمان و با توجه به اعتبارات و منابع مالی موجود، طبق ماده ۲۳ این آیین‌نامه از پرداخت هزینه معاف خواهند شد.
چه افرادی می‌توانند از پابند الکترونیک استفاده کنند؟
بر اساس ماده ۲ از آیین‌نامه اجرایی مربوط به مراقبت‌های الکترونیکی، گروه‌هایی که ممکن است به موجب تصمیم مراجع ذی‌صلاح تحت این نوع مراقبت قرار گیرند، شامل موارد زیر می‌شوند:
1. متهمانی که طبق بند چ ماده ۲۱۷ قانون آیین دادرسی کیفری مشمول این شرایط هستند.
2. محکومانی که تحت ماده ۶۲ قانون مجازات اسلامی قرار دارند، به ویژه آن‌هایی که به خاطر جرایم تعزیری در درجات ۵ تا ۸ بدون تحمل حبس محکوم شده‌اند و همچنین محکومانی که به جرم‌های تعزیری در درجات ۲ تا ۴ محکوم شده و یک چهارم مدت حبس خود را گذرانده‌اند.
3. زندانیانی که تحت نظام نیمه‌آزادی قرار دارند و در مراکز آموزش حرفه‌ای مشغول به کار هستند.
4. اشخاصی که به دلیل تصمیمات قانونی یا قضایی تحت مراقبت قرار دارند یا از ورود و خروج به مناطق خاصی منع شده‌اند، نظیر موارد اشاره شده در مواد ۴۲ و ۴۳ قانون مجازات اسلامی.
5. دیگر مواردی که در قوانین و مقررات مربوطه پیش‌بینی شده است.
سایر محکومانی که طبق بخشنامه استفاده از پابند الکترونیک دادگستری استان تهران در سال 1404، می‌توانند از پابند الکترونیک بهره‌مند شوند:
- محکومانی که به حبس و به پرداخت جزای نقدی نیز محکوم شده‌اند و از پرداخت این جزای نقدی ناتوانند، می‌توانند با ارائه تأمین مناسب از نظام آزادی تحت نظارت الکترونیکی بهره‌مند شوند.
- محکومین به حبس به جای جزای نقدی
- محکومین به حبس تعزیری که به بازپرداخت مال ناشی از جرم محکوم شده‌اند، در صورت اقدام به جبران خسارت با رعایت مفاد بند (ب) ماده ۴۰ قانون مجازات اسلامی، امکان جبران ضرر و زیان را خواهند داشت.
- محکومانی که دارای چندین محکومیت به حبس تعزیری هستند و در صورتی که اعمال مقررات تعدد مجازات تأثیری بر میزان مجازات داشته باشد، پس از تجمیع مجازات‌ها طبق مواد ۵۱۰ و ۵۱۱ قانون آیین دادرسی کیفری با در نظر گرفتن شرایط فوق، خواهند توانست از تسهیلات قانونی بهره‌مند شوند.
- محکومانی که دو فقره محکومیت غیرقابل تجمیع دارند، پس از گذراندن حبس تعزیری یکی از محکومیت‌ها و آغاز اجرای محکومیت دوم، با رعایت شرایط قانونی، ادامه خواهند داد.
- زندانیان تحت نظام نیمه‌آزادی که در مراکز حرفه‌آموزی مشغول به کار هستند،
- مشمولان بند ج ماده ۲۱۷ قانون مجازات اسلامی،
- مرتکبان قاچاق کالا و ارز که به دلیل عدم پرداخت جزای نقدی، به حبس به جای جزای نقدی محکوم شده‌اند و مدت حبس آن‌ها بیش از ۵ سال است، پس از گذراندن یک چهارم مجازات حبس، می‌توانند از تسهیلات قانونی بهره‌مند شوند.
- فردی که تحت نظارت الکترونیکی قرار دارد، بر اساس مقررات، از مزایای قانونی و حقوقی مانند عفو، آزادی مشروط و مرخصی برخوردار خواهد شد.
مطالب مرتبط: نحوه درخواست پابند الکترونیکی
شرایط استفاده از پابند الکترونیکی چیست؟
ماده ۶۲ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲) به شرایط بهره‌مندی محکومان از پابند الکترونیکی اشاره دارد.
این ماده بیان می‌دارد که در خصوص جرایم تعزیری درجه پنج تا هشت، دادگاه می‌تواند در صورت وجود شرایط مشخص شده برای تعویق مراقبتی، با رضایت محکوم، او را تحت نظارت سیستم‌های الکترونیکی در یک محدوده مکانی خاص قرار دهد.
براساس تبصره ۲ این ماده، مقررات مذکور همچنین برای حبس‌های تعزیری درجه دو، سه و چهار، پس از گذراندن یک چهارم مدت مجازات قابل اجرا است.
جرایم تعزیری در درجات پنج تا هشت که در این ماده ذکر شده‌اند، موضوع ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی هستند و مجازات حبس برای این جرایم می‌تواند تا پنج سال ادامه یابد.
ماده ۶۲، به کارگیری سیستم‌های الکترونیکی را منوط به وجود شرایط «تعویق مراقبتی» دانسته است.
مطالب مرتبط: هزینه وکیل کیفری 1404 چقدر است ؟
تعویق مراقبتی چیست و چه پیش‌نیازهایی دارد؟
طبق ماده ۴۱ قانون مجازات اسلامی، تعویق صدور حکم به دو نوع ساده و مراقبتی تقسیم می‌شود.
بر اساس این ماده، تعویق ساده به معنای تعهد کتبی مرتکب به عدم ارتکاب جرم در مدت معین از سوی دادگاه است. همچنین باید از رفتار مرتکب پیش‌بینی شود که در آینده به جرم جدیدی دست نخواهد زد.
اما در تعویق مراقبتی، علاوه بر شرایط تعویق ساده، مرتکب متعهد می‌شود که دستورات و تدابیر تعیین‌شده از سوی دادگاه را در خلال مدت تعویق رعایت کند.
طبق ماده ۴۲ قانون مجازات اسلامی، تعویق مراقبتی با تدابیر زیر همراه است:
حضور به موقع در زمان و مکان مشخص‌شده توسط مقام قضایی یا مددکار اجتماعی ناظر.
ارائه اطلاعات و مدارک لازم برای تسهیل نظارت بر اجرای تعهدات محکوم به مددکار اجتماعی.
اعلام هرگونه تغییر شغل، محل سکونت یا جابه‌جایی در مدت کمتر از ۱۵ روز و ارائه گزارشی در این خصوص به مددکار اجتماعی.
کسب اجازه از مقام قضایی برای سفر به خارج از کشور.
مدارک مورد نیاز برای درخواست پابند الکترونیکی:
- گواهی اخلاقی
- رای محکومیت
- ضرورت ارائه کارت بانکی برای تسویه هزینه‌های دادرسی در دادگاه.
- ضرورت همراه داشتن کارت ملی.
نحوه ثبت درخواست پابند الکترونیکی:
- به دفتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنید و مدارک ذکر شده را به همراه داشته باشید. در صورت نیاز، ثبت‌نام در سامانه ثنا را انجام دهید.
- فایل دانلود شده را از طریق شبکه‌های اجتماعی مانند ایتا، روبیکا، سروش و آی‌گپ به شماره مربوط به دفتر خدمات قضایی ارسال کنید و منتظر نوبت خود باشید.درخواست خود را ثبت کرده و پرینت آن را دریافت نمایید.
- منتظر دریافت پیامکی با محتوای “ثبت لایحه به شماره 140352555542552525” باشید.
- پس از ثبت لایحه و ارجاع آن به شعبه، اگر پرونده شما در حال رسیدگی در اجرای احکام است، نسبت به دریافت نوبت الکترونیک اقدام کنید.
- چنانچه پرونده در دادگاه یا دادسرا در دست بررسی است، باید به‌صورت حضوری به شعبه مراجعه کنید.همچنین، شماره 16 رقمی ثبت شده لایحه یا پرینت آن را با خود داشته باشید و با مراجعه به مدیر دفتر، پیگیری‌های لازم را انجام دهید.
مطالب مرتبط: جلوگیری از حکم جلب