لایحه دفاعی، نوعی سند حقوقی است که پس از تهیه و تنظیم، در موعد معین باید به دادگاه ارائه شود. این موعد بسته به نوع پرونده متفاوت است و میتواند تا پایان جلسه رسیدگی یا حداکثر 20 روز پس از تاریخ ابلاغ باشد. این لایحه از طریق دفاتر خدمات قضایی یا وبسایت عدل ایران به مرجع مربوطه ارسال میشود و فرد با استفاده از آن، به دفاع از حقوق خود میپردازد.
طرز نوشتن و تنظیم لایحه دفاعیه
زمانی که یک دعوای حقوقی یا کیفری علیه اشخاص مطرح میشود، بسته به نوع موضوع و اینکه فرد در نقش خوانده یا خواهان، شاکی یا مشتکیعنه قرار دارد، لازم است که اقداماتی برای دفاع از خود و یا اثبات حقانیت یا بیگناهی خود و یا بیحقی و گناهکاری طرف مقابل انجام دهد و از دادگاه بخواهد که حکم مناسب را صادر کند.
مگر در مواردی که حضور در جلسه رسیدگی ضروری است، در سایر موارد، امکان دفاع از خود در دعاوی میتواند بدون حضور فیزیکی و از طریق ارائه لایحه دفاعیه انجام شود. برای بهرهبرداری از این امکان، آگاهی از مفهوم لایحه دفاعیه و شیوه نوشتن و تنظیم آن، همچنین زمان مناسب برای ارائه آن به دادگاه و قواعد مربوطه الزامی است.
بنابراین، در این مقاله به بررسی مفهوم لایحه دفاعیه، روشهای نگارش و تنظیم آن، نکات کلیدی و زمان مناسب ارائه آن به دادگاه پرداخته شده است. همچنین نمونههایی از لایحه دفاعیه حقوقی برای خوانده و لایحه استمهال به منظور ارائه دلایل و مدارک ارائه شده است تا خوانندگان عزیز بتوانند با استفاده از این نمونهها، لایحه دفاعیه و لایحه قضایی خود را به صورت رایگان تهیه کنند.
لایحه دفاعیه چیست
در پاسخ به این سؤال که لایحه دفاعیه چیست، میتوان گفت که این مستند یکی از انواع اوراق قضایی است که قابلیت ثبت و ارسال به دادگاه را دارد. این لایحه بسته به کارکرد و موضوع مورد نظر میتواند به شکل لایحه دفاعیه یا لایحه قضایی ارائه شود.
لایحه قضایی به مستنداتی اطلاق میشود که در مواردی مانند درخواست بازگشت اعتراض به نظر کارشناسی، استرداد دادخواست، لغو دعوی، اعلام پرداخت محکومبه و هزینههای قانونی، از طریق وبسایت عدل ایران (adliran.ir) یا بهصورت حضوری به دفاتر خدمات قضایی ارسال میگردد.
مطالب مرتبط: نمونه لایحه دفاعیه در پرونده کیفری کلاهبرداری
از یک منظر، لایحه دفاعیه به عنوان یکی از انواع اوراق قضایی در نظر گرفته میشود که توسط خوانده یا خواهان در دعاوی حقوقی یا شاکی و متهم در دعاوی کیفری، برای دفاع از خود و اثبات ادعایشان، به دادگاه ارائه میشود. این مستند بهصورت مکتوب تنظیم میگردد تا قاضی با بررسی آن، رأیی به نفع ارائهدهنده صادر کند.
از دیدگاه دیگر، لایحه دفاعیه یکی از مستندات لازم برای پیوست به دادخواست است و جزو مراحل دادرسی محسوب میشود. این مستند باید توسط تجدیدنظرخواه، واخواه و دیگر طرفین تهیه و به مرجع صالح همراه با دادخواستهای مربوط به تجدیدنظر و واخواهی ارسال شود.
در این راستا، نویسنده لایحه دفاعیه به تفصیل به بیان دلایل، شواهد و مدارکی میپردازد که براساس آن خود را مستحق تجدیدنظر یا واخواهی میداند و در نهایت از دادگاه درخواست صدور رأی به نفع خود یا به ضرر طرف مقابل را دارد.
نحوه و طرز نوشتن و تنظیم لایحه دفاعیه
شیوه نگارش و تنظیم لایحه دفاعیه به موضوع مورد نظر بستگی دارد و میتوان آن را به صورت آنلاین از طریق وبسایت adliran.ir یا به صورت حضوری با مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی انجام داد. در هر دو روش، فرد باید در سامانه ابلاغ ثنا ثبتنام کرده باشد. در این بخش از مقاله، به بررسی جزئیات نگارش و اصول تنظیم لایحه دفاعیه پرداخته خواهد شد.
در حال حاضر، ارسال لایحه دفاعیه یا لایحه قضایی از طریق بخش خدمات قضایی من در سایت adliran.ir تنها برای موارد مشخصی امکانپذیر است و برای دیگر موارد، افراد باید پس از تهیه لایحه خود، برای ثبت و ارسال آن به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنند.
ثبت اینترنتی لایحه دفاعیه یا به طور کلی لایحه قضایی از طریق سامانه ابلاغ ثنا تنها برای مواردی مانند استرداد اعتراض به نظریه کارشناسی، استرداد دادخواست، استرداد دعوی، اعتراض به قرار رد دفتر، اعلام پرداخت محکوم به، اعلام هزینههای قانونی، اعلام رد ترکه، اعلام عزل وکیل، اعلام فوت وکیل، اعلام گذشت، تسلیم به حکم و درخواست تخفیف، درخواست مهلت، درخواست تسریع در رسیدگی، درخواست تعیین وقت نزدیک، درخواست وکیل تسخیری، درخواست وکیل معاضدتی، درخواست مطالعه پرونده و درخواست مهلت برای ارائه اصل اسناد، امکانپذیر است.
مطالب مرتبط: لایحه دفاع از کلاهبرداری ملکی
برای انجام این کار، فردی که دارای حساب کاربری ثنا است، که میتواند از طریق سامانه عدل ایران یا به صورت حضوری در دفاتر خدمات قضایی ایجاد شود، باید به وبسایت adliran.ir مراجعه کرده و بر روی سامانه ابلاغ الکترونیک قضایی کلیک نماید.


نمونه نوشتن لایحه دفاعیه حقوقی
طرز تهیه و تنظیم لایحه دفاعیهای که از طریق سامانه عدل ایران قابل ارسال نیست، به این صورت است که فرد باید با کمک وکیل یا با استفاده از نمونههای رایگان موجود در اینترنت، متن دفاعیه خود را در قالب یک فایل Word نوشته و بر روی یک حافظه ذخیره کند. سپس برای ارسال آن، لازم است به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کند.
در هنگام نگارش لایحه دفاعیه، فرد باید به دادگاه مراجعه کرده و اطلاعاتی از قبیل موضوع پرونده، شماره پرونده و در صورت نیاز، شماره دادنامه (برای مواردی مانند تجدیدنظرخواهی یا واخواهی و …) را ذکر کند. همچنین، نام و نام خانوادگی و آدرس اصحاب دعوا را نیز لحاظ نماید. بسته به محتوای لایحه، باید توضیحات لازم را ارائه داده و به دلایل و مدارک حمایتی ادعای خود اشاره کند و از دادگاه درخواست رسیدگی به موضوع لایحه دفاعیه را داشته باشد.
لازم به ذکر است که در مواردی نظیر تجدیدنظرخواهی یا واخواهی، فرد علاوه بر تنظیم لایحه دفاعیه مربوطه، باید دادخواست مرتبط با موضوع را نیز تهیه کند و لایحه دفاعیه را به همراه آن به مرجع صالح ارسال کند. در صورت امکان، بهتر است مدارک اشاره شده در لایحه دفاعیه نیز همزمان با دادخواست و لایحه، به مرجع مربوطه ارائه شوند.
مطالب مرتبط: نمونه لایحه دعوای ملکی انحصار ورثه
نکات مهم در تنظیم لایحه دفاعیه
برای تهیه لایحه دفاعیه و نحوه نگارش آن، رعایت نکات اساسی ضروری است تا در هنگام ارائه به دادگاه، فرد دچار مشکل نشود و لایحه پس از بررسی مرجع مربوطه، پذیرفته و مورد توجه قرار گیرد. نکات کلیدی در تنظیم لایحه دفاعیه شامل موارد زیر است:
اگر لایحه دفاعیه به منظور درخواست تجدیدنظر یا واخواهی نوشته میشود، ضروری است که شماره پرونده، شماره دادنامه، مشخصات طرفین دعوا و دلایل تجدیدنظرخواهی و واخواهی به وضوح در متن درج شود. همچنین، نویسنده لایحه باید تمام مدارک و شواهدی که به موجب آن خود را محق یا دیگری را محکوم میداند، بیان کند.
نویسنده باید در انتخاب کلمات و نگارش لایحه، دقت بالایی داشته باشد تا حرمت دادگاه و طرف مقابل زیر سوال نرود. همچنین، از ذکر مواردی که ممکن است به ضرر نویسنده تمام شود یا به نوعی اقرار محسوب شوند، باید پرهیز گردد.
در نهایت، با توجه به شلوغی دادگاهها و محدودیت زمان قضات، بهتر است لایحه دفاعیه مختصر و شامل نکات کلیدی باشد و از ورود به مسائل جانبی و مشکلات شخصی اجتناب شود. در این زمینه، توصیه میشود افراد از وکلا یا مشاوران حقوقی متخصص که در تنظیم لایحه دفاعیه به صورت رایگان یا با هزینه مشغولند، کمک بگیرند و شخصاً اقدام به نوشتن لایحه نکنند.
زمان ارائه لایحه دفاعیه به دادگاه
یکی از پرسشهای متداول در زمینه لایحه دفاعیه، زمان مناسب برای ارائه آن به دادگاه است. بنابراین، در این بخش از مقاله حقوقی حجتیان، به بررسی زمان مناسب برای تقدیم لایحه دفاعیه به دادگاه پرداخته و توضیحات لازم در این مورد ارائه خواهد شد.
در شرایطی که فرد تصمیم دارد به جای حضور فیزیکی در دادگاه و جلسه رسیدگی، لایحه دفاعیه خود را ارسال کند یا همچنین مایل است که در جلسه حضور یابد و دفاعیات خود را به صورت مکتوب و همراه با یک لایحه به دادگاه تقدیم کند، زمان مناسب برای ارائه لایحه دفاعیه، قبل از پایان جلسه رسیدگی تعیین میشود.
در مواردی که لایحه دفاعیه به عنوان اعتراض به رأی دادگاه در قالب دادخواست واخواهی یا تجدیدنظر خواهی ارائه میشود و همچنین در مواردی که ارائه این لایحه دارای مهلت خاصی است، فرد موظف است در زمان مقرر قانونی، اقدام به نگارش و تنظیم لایحه دفاعیه خود کرده و آن را به دادگاه ارسال نماید.
مطالب مرتبط: نمونه لایحه فرجام خواهی تجاوز به عنف
مهلت و زمان ارائه درخواست اعتراض یا تجدیدنظرخواهی، برای افرادی که در ایران زندگی میکنند، 20 روز از تاریخ ابلاغ، و برای کسانی که در خارج از کشور اقامت دارند، دو ماه از تاریخ ابلاغ تعیین شده است. افراد ملزم هستند که قبل از پایان این مهلت، دادخواست اعتراض و لایحه دفاعیه مربوطه را به مرجع ذیصلاح ارسال نمایند.
نمونه لایحه دفاعیه حقوقی خوانده
زمانی که یک خوانده در یک دعوای حقوقی قصد دارد با ارائه یک لایحه دفاعیه از خود حمایت کند، داشتن الگوی مناسب برای این لایحه میتواند به او بسیار کمک کند. بنابراین، در این بخش، نمونهای از لایحه دفاعیه حقوقی برای خواندهها ارائه شده است تا افراد محترم، در صورت نیاز، بتوانند از آن بهرهبرداری کنند و بهطور مستقل و بدون پرداخت هزینه، لایحهای رایگان برای خود تنظیم نمایند.
نمونه نوشتن لایحه دفاعیه حقوقی


نمونه نوشتن لایحه دفاعیه حقوقی
دانلود pdf نمونه لایحه دفاعیه حقوقی خوانده
جهت دانلود نمونه لایحه دفاعیه حقوقی خوانده
نمونه لایحه ارائه دلایل و مدارک
هدف از لایحهای که به ارائه دلایل و مدارک میپردازد، درخواست مهلت (استمهال) برای ارائه مستندات به دادگاه است. این درخواست در مواقعی مطرح میشود که فرد در مدت زمان قانونی برای ارائه مدارک، موفق به گردآوری شواهد و مستندات لازم نشده و نیاز به زمان بیشتری برای تکمیل مدارک خود دارد. مثالی از این مورد، تبصره 220 موجود در قانون آیین دادرسی مدنی میباشد.
مطالب مرتبط: نمونه لایحه فرجام خواهی کیفری
با توجه به اهمیت نحوه نگارش و تنظیم این لایحه، در ادامه یک نمونه از لایحه درخواست مهلت بیشتر برای ارائه مدارک به دادگاه ارائه میشود تا افرادی که به این نوع درخواست نیاز دارند، بتوانند با دانلود این نمونه، به آسانی و بدون پرداخت هزینه، لایحهای رایگان برای خود تهیه کنند.
دفتر حقوقی حجتیان در زمینههای مختلفی از حقوق تخصص دارد که شامل موضوعات وکیل ملکی،وکیل کیفری،وکیل شرکت،وکیل قرارداد، وکیل دیوان عدالت اداری … میباشد. او با تسلط بر این حوزهها، توانسته است به بسیاری از مراجعین خود کمک کند و در حل مشکلات پیچیده حقوقی نقش موثری ایفا نماید.
سوالات متداول
1- لایحه دفاعیه چیست؟
برای پاسخ به این سوال که لایحه دفاعیه چیست، میتوان گفت که این سند، یکی از انواع مدارک قانونی به حساب میآید که افراد با ارسال آن به مرجع قضایی در زمان تعیین شده، به دفاع از خود در پروندههای حقوقی یا کیفری میپردازند. توضیحات و جزئیات بیشتر درباره این موضوع در متن مقاله ارائه شده است.
2- نکات مهم تنظیم لایحه دفاعیه چیست؟
برای پاسخ به این سؤال که چه مواردی در تهیه لایحه دفاعیه اهمیت دارد، باید اشاره کرد که توجه به شیوه نگارش و درج شماره پرونده از جمله مسائل کلیدی است که باید در روند تنظیم لایحه دفاعیه مدنظر قرار گیرد. جزئیات این موضوع در متن مقاله به تفصیل بیان شده است.
3- قواعد زمانی ارائه لایحه دفاعیه چیست؟
برای پاسخ به این سوال که چه زمانهایی برای ارائه لایحه دفاعیه تعیین شده است، باید اشاره کرد که مهلت ارائه این لایحه به دادگاه بسته به نوع پرونده متفاوت بوده و میتواند تا پایان جلسه رسیدگی یا حداکثر 20 روز پس از تاریخ ابلاغ برای افرادی که در ایران ساکن هستند، باشد. جزئیات این موضوع در متن مقاله به طور کامل بیان شده است.