نحوه درخواست اعمال ماده 477

نحوه درخواست اعمال ماده 477

چنانچه حکم نهایی صادر شده از مراجع قضایی با اصول شرع مغایرت داشته باشد، رئیس قوه قضاییه این اختیار را دارد که آن را برای بررسی مجدد به شعب دیوان عالی کشور ارجاع دهد. علاوه بر این، برخی مقامات قضایی نیز می‌توانند درخواست اعمال ماده 477 را به رئیس قوه قضاییه ارائه دهند. در قوانین، زمان مشخصی برای ارائه درخواست اعمال ماده 477 تعیین نشده و همچنین فرایند اعاده دادرسی از طریق رئیس قوه قضاییه محدود به مهلت خاصی نیست. به هر حال، پس از درخواست اعمال ماده 477، اجرای حکم متوقف می‌شود.

برای مشاوره مهلت درخواست اعمال ماده 477

در قوانین مرتبط با آیین دادرسی مدنی و کیفری، شیوه‌های مختلفی برای اعتراض به آرای مراجع قضایی مشخص شده است. از جمله این روش‌ها می‌توان به درخواست تجدید نظر، تقاضای واخواهی، فرجام‌خواهی، اعاده دادرسی و اعتراض از سوی شخص ثالث اشاره کرد. طبق قانون، هر یک از این شیوه‌ها در شرایط خاص و در خلال زمان‌های تعیین‌شده توسط قانون، قابل اجرا می‌باشند.بر اساس ماده 477 قانون آیین دادرسی کیفری، مکانیزم دیگری برای اعتراض به احکام دادگاه پیش‌بینی شده است. به این صورت که اگر رئیس قوه قضائیه تشخیص دهد حکمی که به صورت قطعی صادر شده، بر خلاف اصول بیّن شرع است، پرونده به شعب ویژه‌ای از دیوان عالی کشور برای اعاده دادرسی ارجاع می‌شود. از آنجا که درخواست بر اساس ماده 477 در برخی موارد به عنوان آخرین راهکار برای تغییر و اصلاح حکم دادگاه محسوب می‌شود، ضروری است که شرایط و زمان‌های مربوط به درخواست اعاده دادرسی از طریق رئیس قوه قضائیه مورد بررسی قرار گیرد.در ادامه این مقاله، ابتدا به تبیین مفهوم درخواست اعمال ماده 477 خواهیم پرداخت و سپس به مهلت‌های زمانی این درخواست و زمان اعاده دادرسی از طریق رئیس قوه قضائیه خواهیم پرداخت. در پایان، نکات مرتبط با مهلت درخواست اعمال ماده 477 را نیز تشریح خواهیم کرد.

نحوه درخواست اعمال ماده 477

در قوانین مربوط به آیین دادرسی مدنی و کیفری، شیوه‌های مختلفی برای اعتراض به آرای دادگاه‌ها تعریف شده است که هر یک دارای شرایط و ضوابط خاص خود هستند و تنها در موقعیت‌های مشخص قابل استفاده‌اند. نکته حائز اهمیت این است که روش‌هایی همچون تجدیدنظر و واخواهی تنها در صورتی ممکن است که حکم هنوز به مرحله قطعی نرسیده باشد و ذی‌نفع در زمان مقرر اقدام به ارائه اعتراض کند.

با این حال، در برخی موارد، محکوم علیه ممکن است از گزینه‌های معمول برای اعتراض به حکم استفاده نکند یا در مهلت قانونی، درخواست خود را ارائه ندهد که در این صورت، حکم به قطعیت می‌رسد. در اینگونه شرایط، ماده 477 قانون آیین دادرسی کیفری، راهی دیگر برای اعتراض به احکام قطعی دادگاه‌ها و مراجع قضایی فراهم می‌آورد. این ماده به حالتی اشاره دارد که حکم صادره به‌طور واضح با اصول شرعی مغایرت داشته باشد.

درخواست اعمال ماده 477، که می‌تواند منجر به اعاده دادرسی شود، موجب می‌گردد که برخی شعب دیوان عالی کشور دوباره به پرونده رسیدگی کنند و در صورتی که حکم را به‌واقع مغایر با شریعت تشخیص دهند، آن را ابطال و رأی جدیدی صادر نمایند. به همین دلیل، درخواست برای اجرای این ماده معمولاً در پرونده‌های مهم مطرح می‌شود.

طبق ماده 477، اگر رئیس قوه قضائیه حکمی را مغایر با بین شرع تشخیص دهد، آن را برای اعاده دادرسی به دیوان عالی کشور ارسال می‌کند. همچنین، اگر رئیس دیوان عالی کشور، دادستان کل کشور، رئیس سازمان قضائی نیروهای مسلح یا رئیس کل دادگستری استان، رأی قطعی را برخلاف شرع تشخیص دهند، می‌توانند با ذکر مستندات، از رئیس قوه قضائیه درخواست تجویز اعاده دادرسی نمایند.

علاوه بر این، محکوم علیه می‌تواند به‌طور مستقل یا با کمک وکیل، از طریق رئیس کل دادگستری استان، درخواست اعمال ماده 477 را به رئیس قوه قضائیه ارائه کند. در صورت صلاحدید رئیس قوه، پرونده برای اعاده دادرسی به دیوان عالی کشور ارجاع خواهد شد. در بخش بعدی، به بررسی مهلت درخواست اعمال ماده 477 خواهیم پرداخت.

نحوه درخواست اعمال ماده ۴۷۷ در خصوص احکام قضایی خلاف بین شرع در دستگاه‌های اجرایی

بخشنامه به کلیه وزارتخانه‌ها، مؤسسات و شرکت‌های دولتی

با توجه به مصوبه جلسه ۹/۸/۱۴۰۳ هیئت وزیران و در راستای بند (پ) ماده (۱۱۷) قانون برنامه پنجساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران که در سال ۱۴۰۳ تصویب شده است، به منظور تأمین حداکثری حقوق دولت در دعاوی مطرح‌شده در مراجع قضایی، لازم است درخواست اعمال ماده ۴۷۷ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ نسبت به احکام قطعی که به وضوح با اصول شرع مغایرت دارند، به صورت متمرکز از سوی معاونت حقوقی رئیس‌جمهور و پس از بررسی و تأیید مغایرت با شرع توسط کمیسیون مربوطه، به دفتر رئیس محترم قوه قضاییه ارسال گردد. بنابراین، وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها و شرکت‌های دولتی موظفند احکام صادره علیه خود که آن را مغایر با اصول شرع می‌دانند، به صورت مستند و همراه با نسخه‌ای از آراء بدوی و تجدیدنظر و همچنین معرفی نماینده آشنا و دارای اختیارات کامل خود، به معاونت حقوقی رئیس‌جمهور ارسال کنند.

مهلت درخواست اعمال ماده 477

در قسمت پیشین، به تحلیل درخواست اجرای ماده 477 قانون آیین دادرسی کیفری پرداختیم. همان‌طور که اشاره شد، اگر رئیس قوه قضائیه تشخیص دهد که حکمی که از تمامی مراجع قضایی صادر شده، با شرع در تضاد است، پرونده برای اعاده دادرسی به دیوان عالی کشور ارجاع می‌شود. علاوه بر این، برخی مقامات قضایی و همچنین طرفین دعوا نیز می‌توانند درخواست اجرای این ماده را مطرح کنند.

سوالی که در این زمینه به وجود می‌آید، این است که آیا درخواست اجرای ماده 477 قانون آیین دادرسی کیفری تحت تأثیر مهلت‌ها و زمان‌بندی‌های قانونی قرار دارد یا خیر؟ و اگر پاسخ مثبت است، مدت زمان لازم برای ارائه درخواست چه میزان است؟ این سوال به این دلیل مطرح می‌شود که در امور حقوقی، اعاده دادرسی مشروط به این است که افراد مقیم ایران، حداکثر ظرف بیست روز اقدام کنند و در صورتی که در خارج از کشور باشند، باید درخواست خود را در مدت دو ماه ارائه دهند. ولی برای اعاده دادرسی در مسائل کیفری، زمان خاصی تعیین نشده است.

در پاسخ به سوال درباره زمان اعاده دادرسی از طریق رئیس قوه قضائیه یا مهلت درخواست اجرای ماده 477، باید گفت که برای درخواست اجرای این ماده، زمان خاصی مشخص نشده و اصولاً هر زمان که رئیس قوه قضائیه حکمی را مغایر با شرع تشخیص دهد، می‌تواند آن را برای اعاده دادرسی به دیوان عالی کشور ارسال کند. همچنین مقامات مجاز به درخواست اجرای ماده 477 نیز می‌توانند بدون توجه به هرگونه مهلت یا زمان‌بندی، درخواست خود را به رئیس قوه قضائیه ارائه دهند.

نکات مربوط به مهلت درخواست اعمال ماده 477

در مباحث پیشین، به بررسی شرایطی پرداخته شد که تحت آن درخواست اعمال ماده 477، معادل اعاده دادرسی از طریق رئیس قوه قضائیه، ممکن است. همچنین به این پرسش پاسخ داده شد که مدت زمان تعیین‌شده برای ارائه درخواست اعمال ماده 477 قانون آیین دادرسی کیفری چقدر است. همان‌طور که ذکر شد، برای اعاده دادرسی از این طریق، هیچ مهلت مشخصی وجود ندارد. اما بر اساس مقررات قانون آیین دادرسی مدنی، اعاده دادرسی باید در زمان معینی انجام شود که جزئیات آن در مقاله‌ای تحت عنوان “مهلت اعاده دادرسی حقوقی” توضیح داده شده است.

وکیل اعاده دادرسی : در مورد اعاده دادرسی از طریق رئیس قوه قضائیه، به دلیل اینکه عدم تطابق حکم قطعی صادره از دادگاه‌ها و مراجع قضایی با اصول شرع ممکن است در هر زمان بروز کند، این نوع اعاده دادرسی مشمول مهلت مشخصی نیست و هر زمان که این مغایرت به وضوح مشخص شود، رئیس قوه قضائیه می‌تواند پرونده را به دیوان عالی کشور ارجاع دهد تا رای قبلی نقض و حکم جدیدی صادر گردد.

وکیل ماده 477 که به نمایندگی از موکلان خود توانایی درخواست اعمال این ماده را دارند، همچنین افراد محکوم‌شده نیز می‌توانند به‌طور مستقیم و بدون وکیل، بدون رعایت مهلت خاص، درخواست اعاده دادرسی کیفری را در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت کنند. این موضوع در نظریه شماره 7/8425 اداره حقوقی قوه قضائیه، مورخ 15 اسفند 1386 نیز به آن اشاره شده است.

در این بخش، قصد داریم نکات مرتبط با مهلت درخواست اعمال ماده 477 را بررسی کنیم و به این موضوع بپردازیم که اگر زمان درخواست پیش از اجرای حکم دادگاه باشد، دیوان عالی کشور چه تدابیری اتخاذ خواهد کرد.

بر اساس ماده 478 قانون آیین دادرسی کیفری، اگر دیوان عالی کشور درخواست اعاده دادرسی از طریق رئیس قوه قضائیه را بپذیرد، اجرای حکم تا صدور رای جدید به تعویق خواهد افتاد. همچنین، اگر مجازات تعیین‌شده در حکم قطعی، مشمول مجازات‌های سالب حیات یا سایر مجازات‌های بدنی باشد، شعبه دیوان عالی کشور قبل از رسیدگی به درخواست اعمال ماده 477، دستور توقف اجرای حکم را صادر می‌نماید.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد مهلت درخواست اعمال ماده 477، به کانال تلگرام آیین دادرسی و ادله اثبات دعوی بپیوندید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی حجتیان نیز منتظرند تا به سوالات شما درباره مهلت درخواست اعمال ماده 477 پاسخ دهند.

سوالات متداول

1- درخواست اعمال ماده 477 قانون آیین دادرسی کیفری چگونه است ؟

چنانچه رئیس قوه قضاییه حکمی را مغایر با اصول شرع تشخیص دهد، آن را به دیوان عالی کشور جهت بررسی ارجاع می‌کند. همچنین، برخی از مقامات قضایی یا حتی خود افراد می‌توانند تقاضای اجرای این ماده را داشته باشند که توضیحات بیشتر در متن مقاله آمده است.

2- مهلت درخواست اعمال ماده 477 قانون آیین دادرسی کیفری چقدر است ؟

در قوانین مربوط به درخواست اعمال ماده 477 قانون آیین دادرسی کیفری، مهلت مشخصی تعیین نشده است. به همین دلیل، زمان برای اعاده دادرسی از طریق رئیس قوه قضائیه به یک بازه زمانی خاص محدود نمی‌شود. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه، می‌توانید مقاله مربوطه را مطالعه کنید.

3- نکات قانونی مربوط به درخواست اعمال ماده 477 قانون آیین دادرسی کیفری چیست ؟

اگر پرونده‌ای از طرف دیوان عالی به منظور بررسی درخواست اعمال ماده 477 به ارجاع درآمده باشد، اجرای حکم تا زمان صدور رأی جدید به تأخیر خواهد افتاد. برای کسب اطلاعات بیشتر و جزئیات دقیق‌تر، لطفاً به متن مقاله مراجعه فرمایید.