در برخی مواقع، به دلیل احتمال وقوع اشتباه در رای صادره، ممکن است نیاز به تکرار دادرسی احساس شود که این فرآیند به عنوان اعاده دادرسی شناخته می‌شود. با این حال، باید در نظر داشت که اعاده دادرسی همیشه امکان‌پذیر نیست و تحت شرایط خاصی انجام می‌گیرد. در این مقاله، تمامی شرایط مرتبط با اعاده دادرسی را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
منظور از اعاده دادرسی مجدد چیست؟
اگر خواستار بررسی دوباره حکمی که در دادگاه صادر شده‌اید، به این فرآیند اعاده دادرسی مجدد گفته می‌شود. به طور معمول، برای شروع این روند، وجود دلایلی خاص ضروری است که به آن‌ها جهات دادرسی مجدد اطلاق می‌شود.
به طور کلی، امکان بررسی دوباره پرونده‌ها وجود ندارد و معمولاً دعوا پس از یک بار رسیدگی خاتمه می‌یابد. با این حال، در برخی موارد، به ویژه زمانی که رسیدگی اولیه به اشتباه انجام شده باشد، یکی از طرفین ممکن است خواستار تجدید نظر در پرونده شود. در این شرایط، ضروری است که تمامی دلایل لازم برای درخواست اعاده دادرسی به طور واضح مطرح گردد. همان‌طور که اشاره شد، برای این منظور باید شرایط خاصی وجود داشته باشد که در ادامه به تفصیل به آن خواهیم پرداخت.
جهت رسیدگی مجدد کدام مرجع ذیصلاح اقدام می کند؟
طبق قوانین جاری، برای بررسی موضوع مورد نظر، باید به دادگاهی مراجعه شود که حکم نهایی را صادر کرده است. در صورتی که این درخواست مورد پذیرش قرار گیرد، آن دادگاه مورد اشاره تصمیمات لازم را اتخاذ خواهد کرد.
رسیدگی به اعاده دادرسی به صورت مجدد چگونه میباشد؟
پس از بررسی و رسیدگی به درخواست اعاده دادرسی، دادگاه اقدام به ثبت مورد مذکور می‌کند و سپس تصمیم نهایی خود را درباره پذیرش یا عدم پذیرش دادخواست صادر می‌نماید. در صورت تایید درخواست، دادگاه دستوری برای تعیین زمان رسیدگی صادر کرده و به طرفین دعوی اطلاع‌رسانی می‌کند. همچنین، در صورتی که تصمیم به رد درخواست گرفته شود، این موضوع نیز به اطلاع طرفین خواهد رسید.
بر اساس بند ۴۳۷ از قانون آیین دادرسی مدنی، در صورتی که مرجع مربوطه درخواست فوق را برای بررسی دوباره تأیید کند، پیامد آن به این صورت خواهد بود:
چنانچه پرونده به موضوعات غیرمالی مربوط باشد، اجرای حکم متوقف خواهد شد و در صورتی که به مسائل مالی ارتباط داشته باشد، رأی به نفع خواهان صادر می‌گردد.
آیا قبول دادخواست اعاده دادرسی مجدد پس از اتمام مهلت مقرر وجود دارد؟
اگر شخص دلایل موجه و کافی برای درخواست دادرسی مجدد ارائه دهد، مانند وضعیت بیماری خود، بازداشت، فوت نزدیکان، یا وقوع حوادث غیرمنتظره مانند زلزله، و این موارد توسط نهاد مربوطه تأیید گردد، امکان این امر فراهم می‌شود.
چه مراحلی برای درخواست اعاده دادرسی وجود دارد؟
در مرحله اول، لازم است هزینه‌ها از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی پرداخت شود و پس از آن، دادخواست توسط این دفاتر به دادگاهی که حکم نهایی را صادر کرده است، تحویل گردد. پس از بررسی پرونده توسط دادگاه، نظر و رأی آن در مورد پذیرش یا رد دادخواست اعلام خواهد شد. اگر دادخواست پذیرفته شود، پرونده از وضعیت مختومه خارج شده و با تعیین تاریخ و دعوت از طرفین، جلسه رسیدگی برگزار خواهد شد. در این جلسه، به ماهیت دعوا و دلایل مطرح‌شده پرداخته می‌شود. در صورتی که ادعاها و مستندات درخواست‌کننده تأیید شوند، حکم قبلی لغو و حکم جدیدی صادر خواهد شد. اما اگر دلایل رد شوند، حکم قبلی به قوت خود باقی خواهد ماند. در صورت عدم پذیرش درخواست دادخواست، ابتدا قرار رد آن صادر می‌شود و به تبع آن، پرونده مختومه خواهد شد.
فرصت درخواست اعاده مجدد تا چه زمانی می باشد؟
طبق قانون، افرادی که در ایران سکونت دارند، به مدت ۲۰ روز و کسانی که در خارج از کشور هستند، به مدت دو ماه فرصت خواهند داشت که به شرح زیر توضیح داده می‌شود:
۱-از زمان اعلام نتایج مربوط به تصمیمات حضوری نهایی
۲- در مورد مهلت درخواست تجدید نظر و فرصت برای اعتراض نسبت به احکام غیابی
ضروری است که تجدید دادرسی بر مبنای مدارک و مستنداتی انجام گیرد که برای دادگاه قابل قبول باشند تا موضوع بتواند دوباره مورد بررسی قرار گیرد.
شرایط و جهات مربوط به دادرسی و اعاده مجدد آن
برای این که یک شخص یا وکیل او بتوانند درخواست تجدید نظر در فرآیند و حکم دادگاه را به ثبت برسانند و این درخواست بدون رد از سوی دادگاه مورد قبول واقع شود، ضروری است که دلایل و مستندات زیر فراهم باشد:
در ابتدا باید گفت که تصمیم و حکمی که صادر گردیده، به هیچ وجه مطابق با ادعای خواهان نبوده است. به عنوان مثال، خواهان درخواست کرده که وضعیت مالکیت یک ملک مشخص شود، اما دادگاه در خصوص تخلیه آن ملک رای صادر کرده است.
اگر در حکم صادر شده تضاد یا تناقضی وجود داشته باشد که گواه بر استفاده از قوانین و مقررات گوناگون و متضاد باشد.
چنانچه در همان محاکمه، حکمی مشابه صادر شده باشد و این امر گواهی بر نادرست بودن این تصمیم باشد.
چنانچه مدارک و مستنداتی که حکم بر مبنای آن صادر شده، نادرست و جعلی باشند، به عنوان نمونه اگر حکمی به علت وجود یک مدرک رسمی صادر گردیده و در ادامه مشخص شود که این مدرک تقلبی است، امکان درخواست برای بازنگری در حکم وجود دارد.
دلایل و شواهد دیگری که می‌تواند نشان‌دهنده نادرستی حکمی باشد که از سوی دادگاه صادر شده است وجود دارد. به عنوان نمونه، اگر شخص مدعی به طور نادرست سوگند یاد کرده باشد یا اینکه شاهدان به طور غیرواقعی شهادت داده باشند و…
برای انجام آشنایی با مراحل دادرسی مجدد و شرایط و مراحل آن توجه شما را به مطالب ذیل جلب می‌کنم.
آشنایی با مراحل درخواست دادرسی مجدد
چنانچه حکم دادگاهی صادر شده باشد و شما تمایل به درخواست بررسی دوباره آن داشته باشید، لازم است که ابتدا یک دادخواست را در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت کنید و در آن درخواست اعاده دادرسی را مطرح کنید. بعد از ارسال دادخواست شما به دادگاه، این نهاد باید در مورد آن اظهارنظر کند که این امر می‌تواند به دو شکل مختلف انجام گیرد:
یا درخواست شما مورد پذیرش قرار می‌گیرد و با توجه به دلایلی که ارائه داده‌اید، دادگاه مجدداً به پرونده رسیدگی می‌کند. در این روند، پس از بررسی تمام مستندات، ممکن است حکم جدیدی صادر شود یا حکم پیشین تأیید گردد.
در صورتی که دادگاه به بررسی درخواست شما پرداخته و آن را نپذیرد، پرونده بار دیگر بسته خواهد شد. در این حالت، رأی عدم پذیرش درخواست از سوی دادگاه صادر می‌گردد.
تفاوت اعاده مجدد از لحاظ عام و خاص بودن
وکیل اعاده دادرسی : در مواردی که دادرسی مجدد در دعاوی کیفری صورت می‌گیرد، این فرآیند به طور کلی انجام می‌شود و لازم است که احکام کیفری به شکل قطعی صادر شده باشند. اما در دعاوی کیفری و حقوقی، اعاده به شکل خاصی صورت می‌گیرد که توسط رئیس قوه قضائیه انجام می‌شود. در حالی که در دعاوی کیفری عمومی، دیوان عالی کشور به عنوان مرجع رسیدگی‌کننده عمل می‌کند و این موارد تنها شامل مصادیق خاصی می‌باشند.
در نتیجه توضیحات ارائه شده، روشن می‌شود که اعاده مجدد در زمینه‌های کیفری و حقوقی صورت می‌گیرد و این عمل مطابق با قوانین مربوط به آیین دادرسی کیفری و مدنی انجام می‌شود.
مدارکی که برای درخواست اعاده دادرسی مجدد نیاز است
فردی که قصد دارد درخواست اعاده حکم را ارائه دهد، باید تمام اطلاعات شخصی خود را در دادخواست درج کند و همچنین اطلاعات طرف مقابل نیز باید ذکر شود. علاوه بر این، ارائه حکم صادر شده از سوی دادگاه نیز الزامی است. دادخواست تنظیم‌شده باید شامل مشخصات دادگاه که حکم را صادر کرده است، باشد.
لطفاً به یاد داشته باشید که باید علت‌هایی را که به موجب آن درخواست تجدید نظر می‌کنید، به وضوح بیان نمایید. نیازی نیست تنها به یک دلیل بسنده کنید؛ بلکه می‌توانید تمامی دلایل و جوانب مرتبط با درخواست خود را در متن دادخواست قید کنید.
به منظور حفظ نظم در جامعه، مهلتی برای درخواست اعاده دادرسی تعیین شده است که تمام افراد باید در این زمان مشخص، دادخواست‌های خود را ثبت کنند. کسانی که در داخل کشور به سر می‌برند، می‌توانند به مدت بیست روز برای ارائه درخواست خود اقدام کنند، در حالی که افرادی که در خارج از کشور هستند، فرصت دو ماهه‌ای برای ثبت دادخواست خواهند داشت.
درخواست اعاده دادرسی مجدد با گروه وکلای حجتیان
در برخی موارد، به دلیل وجود شواهد نادرست، ممکن است نیاز به بازنگری در فرآیند دادرسی احساس شود. برای این کار، ضروری است که تمامی استدلال‌ها و دلایل لازم برای بررسی دوباره جمع‌آوری گردد. همچنین، گاهی لازم است از قوانین و مقررات مختلف بهره‌برداری کنید تا بتوانید مستندات معتبر و متقاعدکننده‌ای را در درخواست خود ارائه دهید و از صدور حکم رد دعوا توسط قاضی جلوگیری کنید.
به منظور دستیابی به نتایج مطلوب، توصیه می‌شود از خدمات وکلای مجرب حجتیان بهره‌مند شوید. این وکلا نه تنها مشاوره رایگان ارائه می‌دهند، بلکه بهترین راهکارهای حقوقی و قانونی را نیز در اختیار شما قرار خواهند داد. با راهنمایی‌های کارشناسان حقوقی حجتیان، می‌توانید به اهداف خود برسید. همچنین، گروه حقوقی حجتیان به عنوان یکی از برترین وکلای زن در تهران شناخته می‌شود.
جمع بندی
اعاده مجدد دارسی به معنای بررسی دوباره پرونده‌ای است که حکم نهایی برای آن صادر شده و این فرآیند برای پرونده‌های کیفری و حقوقی قابل استفاده است. برای بهره‌مندی از اعاده مجدد، ضروری است که دلایل و جهات متقاعدکننده‌ای ارائه دهید تا با رد درخواست در دادگاه مواجه نشوید.
سوالات پایانی
منظور از دادرسی مجدد به صورت اصلی چیست؟
اگر به عنوان یک معترض به حکم صادره در دادگاه خواستار بازنگری باشید، لازم است که این درخواست را به صورت مستقل ارائه دهید که به این فرآیند، دادرسی اصلی اطلاق می‌شود.
آیا با از بین رفتن مهلت امکان اعاده مجدد وجود ندارد؟
نه. اگر زمان مقرر پایان یابد، دیگر نمی‌توان درخواست بازنگری را ارائه داد، مگر اینکه دلیلی قانع‌کننده وجود داشته باشد. به عنوان نمونه، اگر شخصی به بیماری مبتلا شود که مانع از ارائه درخواست دادرسی مجدد گردد.